Ekologia

Środowisko przyrodnicze

Wiodącą role w budowie geologicznej gminy stanowią utwory czwartorzędowe oraz utwory węglanowe kredy. Skały mastrychtu osiągają miąższość ok. 250 m. Reprezentują je margle opoki i kreda pisząca. Osady trzeciorzędowe nie tworzą ciągłej pokrywy. Do najbardziej rozpowszechnionych utworów należą gezy i siwaki. Ich maksymalna miąższość wynosi 20 m. Na skałach węglanowych zalegają osady czwartorzędowe o różnej miąższości maksymalnie do 50 m.

Gleby w obrębie gminy Mełgiew wykształciły się głównie na utworach pyłowatych, przypominających lessy właściwe. Gleby wytworzone z utworów deluwialnych oraz aluwialnych w dolinie rzeki Stawek-Stoki na skutek procesów wymywania wykazują gorszą strukturę. Odznaczają się małą przepuszczalnością i słabą przewiewnością. W obrębie doliny rzecznej w miejscowości Kębłów spotyka się znaczne fragmenty zamulonych gleb torfowych. W przestrzennym obrazie rozmieszczenia gleb dominują gleby płowe, towarzyszą im gleby brunatne wyraźnie zajmujące mniejsze powierzchnie, najmniejszy udział jest gleb w postaci rędzin.

Na terenie gminy Mełgiew od 40 do 60% gleb posiada pH poniżej 5,5, są to gleby kwaśne lub bardzo kwaśne. Taką samą wartość procentową stanowią gleby użytków rolnych posiadające nisko i bardzo nisko przyswajalny potas.

Udział gleb użytków rolnych o bardzo niskiej i niskiej zasobności w przyswajalny fosfor, jak również o bardzo niskiej i niskiej zasobności w przyswajalny magnez, posiada 40-60% gleb.

Zanieczyszczenie gleb metalami ciężkimi w gminie nie występuje a wartości stężeń metali ciężkich w gruntach jest naturalne. Erozja występująca na terenie gminy w większości ma charakter erozji wodnej i wietrznej. Zagrożenie gruntów rolnych wzmożoną erozją posiadają gleby lessowe, bardzo silnie podatne na spłukiwanie powierzchniowe.

Wody podziemne w obrębie gminy związane są z utworami czwartorzędowymi, trzeciorzędowymi i kredowymi. Główny poziom wodonośny tworzy lite utwory węglanowe. Korzystne warunki do zasilania wód podziemnych sprzyjają wykształcenia litologiczne skał, małe miąższości czwartorzędu, niewielkie dla terenu oraz istnienie obszarów bezodpływowych.

Wody związane z utworami czwartorzędowymi występują w dolinach i ich sąsiedztwie. Mają one charakter wód aluwialnych o zwierciadle swobodnym lub lekko napiętym, a warstwę wodonośną stanowią piaski lub iły. Generalnie swobodne zwierciadło wody nachylone jest w kierunku NE i występuje ono na głębokości 2 m. w dolinie rzecznej i od 5 do 20 m. ppt. Na wzgórzach zbudowanych ze skał kredowych i trzeciorzędowych.

Na terenie gminy Mełgiew w skład wód powierzchniowych wchodzą zarówno naturalne cieki wodne w postaci rzek (wody płynące), jak i sztuczne w postaci stawów (wody stojące).

Główną rzeką odwadniającą teren gminy jest Stawek-Stoki wraz ze swoimi dopływami. Rzeka w obrębie gminy płynie na odcinku 15 kilometrów i wpada do Wieprza. Rzeka bierze swój początek poza obrębem gminy w miejscowości Kawęczyn i płynie w kierunku miejscowości Wierzchowiska gdzie zasila stawy. Poniżej stawów rzeka zanika okresowo i pojawia się na stałe na terenie gminy Mełgiew przejmując wody dopływu bez nazwy spod Krępca. Ciek ma długość ok. 1,5 km i nieregularne koryto. Prowadzi on wody z dwóch źródeł podzboczowych i kilku wypływów korytowych o łącznej wydajności ok. 23 dm3/S. Poniżej dopływu spod Krępca woda Stawek-Stoki płynie korytem nieregularnym do Minkowic przyjmując na tym odcinku wodę z rowów melioracyjnych. Pomiędzy Minkowicami a Krzesimowem koryto rzeki jest uregulowane.

Do większych dopływów należy także ciek wypływający z okolic Franciszkowa, oraz dopływ wpadający do rzeki w okolicach Lubieńca. Ponadto w obszarze gminy występują dwa stawy w miejscowości Mełgiew i Krępiec. Łączna powierzchnia stawów wynosi ok. 6,36 ha. Stan czystości wód rzeki Stawek – Stoki określono jako nie odpowiadający obowiązującym normom ze względu na pozaklasowe stężenia zawiesiny ogólnej, chlorofilu a, miano coli.

Naturalne zbiorniki powierzchniowych wód stojących na terenie gminy nie występują a stawy i sadzawki nie podlegały badaniom monitoringowym z zakresu oceny jakości wód.